Cách phát âm tiếng anh cho người mới bắt đầu bắt đầu từ đâu

Hôm trước có em nhỏ hỏi chị học phát âm tiếng Anh nên bắt đầu từ đâu, chị ngồi hồi tưởng lại cái thời kinh hoàng của chị mới học xong muốn khóc luôn.

Thời khởi đầu: Mò như gà trong đêm

Chị mua cuốn sách dạy phát âm đầy hình vẽ lưỡi vòm miệng gì đó. Nhìn vô thấy rối mắt quá, đọc được 3 trang thì cuốn sách bay vô góc nhà luôn. Thấy quảng cáo app học phát âm cũng tải vô thử. Ghi âm nói theo mẫu, app bảo "good job!". Tưởng giỏi, ra nói với đứa bạn nước ngoài nó nhìn chị ngơ ngác như gà nghe sấm. Phát hiện app khen đại để giữ chân người dùng, giận tím người.

Vật lộn với cái mồm

Quyết định quay lại căn bản, tập từng âm. Âm /θ/ như trong "think" mới kinh. Chị đặt lưỡi giữa răng thổi gió như trong sách. Xong nói chữ "three" cho thầy giáo nghe. Thầy bảo: "Em đang nói 'tree' hay 'free'?" Chị ngẩn người, thử lại hoài mà nghe vẫn giống "tree". Khổ nhất là âm /ɪ/ với /i:/ trong "ship" và "sheep". Chị nói "ship" (con tàu) hoài mà bạn chị cứ tưởng chị muốn nói về con cừu ("sheep"). Giải thích hoài không xong, muốn tắt thở.

Sai đường lạc lối

Có giai đoạn chị lao vào học ngữ điệu, lên xuống như hát chầu văn. Thầy góp ý: "Em đặt sái quả táo lên đầu chưa? Trọng âm sai hết cả rồi." Mới biết phát âm chuẩn từng âm chưa đủ, còn phải biết nhấn đúng chỗ. Nghe người bản xứ nói nhanh như gió, cả câu nghe thành 1 chuỗi ồ ồ ồ... Tưởng học phát âm xong sẽ nghe được ngay, ai ngờ còn khổ hơn chăn trâu.

Cứu tinh bất ngờ

May sao chị gặp ông thầy nghiêm khắc. Ông bắt chị:

• Nghe bắt chước từng từ chậm: Chọn 1 đoạn hội thoại ngắn, nghe đi nghe lại rồi nhại y chang, khẩu hình miệng phải đúng. Ban đầu nói như robot cũng kệ.
• Quay video miệng mình: Lúc đầu nhìn thấy khẩu hình sai của mình trên điện thoại muốn độn thổ vì xấu hổ.
• Bỏ cuốn sách khó hiểu: Thầy chỉ nói đơn giản kiểu "âm này, miệng há to, lưỡi thụt vô", dễ hình dung hơn hình vẽ.

Thực chiến đắng cay

Tưởng đã khá hơn, ra thực hành. Gặp ông Tây hỏi đường, chị nói "bus stop" (trạm xe bus). Ông ta hỏi lại: "Best top?" Gãi đầu giải thích: "NO... BU... SSSS... STOP!" nói to lên mà cứ như đang cãi nhau. Chưa kể nói "I want soup" (muốn súp) mà phát âm thành "soap" (xà phòng), bà chủ quán nhìn chị như thấy kẻ khùng.

Vậy cho ai mới bắt đầu...

Cố mà không bỏ cuộc như chị hồi đầu. Nên:

• Đừng tin app máy móc: Tìm người thật, thầy cô nghe sửa lỗi cho mình.
• Bắt đầu chậm rãi: Đập tan từng âm một, tập khẩu hình miệng cho đúng trước gương.
• Chấp nhận nói nghe như robot giai đoạn đầu: Từ từ mới tự nhiên được, bớt đau khổ hơn.
• Luyện nghe thật nhiều kết hợp nhại lại: Nghe phim hoạt hình dễ trước.
• Sẵn sàng cười trừ khi nói sai: Ai cũng phải đi qua cảnh đó thôi, chị giờ vẫn vấp này.

Nói chung học phát âm giống như đang sửa lại cái mồm mình. Đau khổ nhưng không chịu khổ sớm thì sau này khổ cả đời. Giờ nghĩ lại thời mới học chị vừa buồn cười vừa cảm thấy mình kiên trì ghê.